Schade door afgebroken onderhandelingen. Wat nu?
In beginsel mogen onder Nederlands recht onderhandelingen zonder consequenties worden afgebroken. Toch kunnen bepaalde situaties ertoe lijden dat het afbreken van onderhandelingen bepaalde verplichtingen met zich meebrengen. In dit artikel geven wij in welke omstandigheden van belang zijn om te bepalen over het afbreken van onderhandelingen onrechtmatig is en welke vorderingen ingesteld kunnen worden bij een onrechtmatige beëindiging van de onderhandelingen.
Wat kan NewBaze voor u betekenen bij afgebroken onderhandelingen?
Wanneer u behoefte heeft aan een duidelijk advies over de rechtmatigheid van het afbreken van de onderhandelingen of over de haalbaarheid van een eventuele schadevergoeding, dan kunt u hiervoor bij onze specialisten terecht. Ook helpen wij u graag bij het opstellen van een intentieovereenkomst, waarmee u uw belangen tijdens de onderhandelingsfase kunt waarborgen en die geheel is toegesneden op uw situatie.
Wilt u een vrijblijvende offerte? Neem dan contact met ons op via onderstaand contactformulier of bel ons op telefoonnummer 078-200 13 14.
Wat wordt van partijen verwacht tijdens de onderhandelingsfase?
Als partijen met elkaar in onderhandeling treden, dan is hun rechtsverhouding onderworpen aan de eisen van redelijkheid en billijkheid (art. 6:2 lid 1 BW). De Hoge Raad heeft in het arrest CBB/JPO1 in dat kader geoordeeld dat onderhandelende partijen verplicht zijn hun gedrag mede door elkaars gerechtvaardigde belangen te laten bepalen. Niet zozeer worden hiermee de commerciële belangen van de ander bedoeld, maar meer de procedurele belangen. Denk hierbij aan het belang om te vernemen dat er bijna of op hoofdlijnen een deal is met een andere gegadigde, om te voorkomen dat de wederpartij (nog meer) onderhandelingskosten maakt.
Maar andersom geldt het ook: de afbrekende partij kan een gerechtvaardigd belang hebben om de onderhandelingen te staken. Hiervan kan bijvoorbeeld sprake zijn bij onvoorziene omstandigheden, waardoor het oorspronkelijke belang van een partij kan wijzigen.
Wanneer is afbreken onderhandelingen onrechtmatig?
In beginsel principe mogen onderhandelingen altijd en om welke reden dan ook worden afgebroken zonder dat de afbrekende partij daardoor schadeplichtig wordt. Dit is alleen anders, als dit op grond van het gerechtvaardigde vertrouwen van de andere partij onaanvaardbaar zou zijn. Dit gerechtvaardigde vertrouwen kan onder meer gelegen zijn in de wijze waarop de onderhandelingen tot dusverre hebben plaatsgevonden.
In het arrest Plas/Valburg uit 1982 heeft de Hoge Raad een basis gelegd voor de zogenaamde 3 fasenleer. Hierin worden 3 stadia onderscheiden, waar de onderhandelingen zich tot dusverre heeft geleid tot de ontwikkeling van de driefasenleer en is daarmee toonaangevend op het gebied van het leerstuk van de precontractuele aansprakelijkheid.
- in de eerste fase zijn partijen vrij om de onderhandelingen af te breken;
- in de tweede fase is afbreken geoorloofd, maar leidt dat wel tot schadeplichtigheid voor gemaakte kosten (het negatief contractsbelang);
- in de derde fase is afbreken niet meer geoorloofd. De afbrekende partij moet alle kosten en schade vergoeden en in sommige gevallen zelfs de gederfde winst (het positief contractsbelang).
Om te bepalen in welke fase de onderhandelingen zich tijdens het afbreken daarvan bevonden, worden alle omstandigheden meegewogen, zoals onder meer de duur van de onderhandelingen, de tot dan toe gemaakte kosten en de gedane toezeggingen en gedragingen van partijen. In plaats van het vorderen van een schadevergoeding kan een partij ook eisen dat de onderhandelingen voortgezet worden.
Is het sluiten van een intentieovereenkomst raadzaam?
Om ongewenste gevolgen van het niet bereiken van een akkoord over de beoogde overeenkomst zoveel als mogelijk, te voorkomen, kan er voor worden gekozen om afspraken vast te leggen over de onderhandelingsfase. In deze overeenkomst, die vaak ‘intentieovereenkomst’, 'intentieverklaring' of ‘letter of intent’ wordt genoemd, kunt u zelf bepalen welke kosten de wederpartij dient te vergoeden bij het afbreken van de onderhandelingen, of u bepaalde periode exclusiviteit verkrijgt met betrekking tot de onderhandelingen, welke gegevens vertrouwelijk zijn en hoe de verdeling plaatsvindt bij gezamenlijk ontwikkelde ideeën.
Heeft u vragen over afgebroken onderhandelingen?
Wilt u meer weten over dit onderwerp? Neem dan vrijblijvend contact met ons op via onderstaand contactformulier of bel ons op telefoonnummer 078-200 13 14. Wij helpen u graag verder.
1. HR 12 augustus 2005, NJ 2005/467 (CBB/JPO).
Laat NewBaze uw intentieovereenkomst opstellen:
- Minder discussie met uw handelspartner
- Volledig toegesneden op uw organisatiedoelen
- Beter beschermd tegen aansprakelijkheden, onverwachte kosten en onnodige verplichtingen
- Aanpak specifieke risico's van uw manier van zakendoen
- Leesbare en begrijpelijke teksten
- Vaste prijsafspraken mogelijk